Đà Nẵng: Lợi thế đặc biệt để 'vươn mình' thành trung tâm tài chính xanh

Cửa ngõ kết nối dòng vốn và công nghệ xanh

Trong nhiều năm qua, Đà Nẵng kiên định theo đuổi mục tiêu xây dựng “thành phố sinh thái, hiện đại, thông minh và đáng sống”, phù hợp với Nghị quyết 43 của Bộ Chính trị và xu thế chuyển đổi xanh toàn cầu. Theo ông Hồ Kỳ Minh, Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, thành phố đã triển khai hàng loạt sáng kiến nền tảng như Chương trình “Thành phố môi trường”, Chiến lược thành phố thông minh, các dự án năng lượng tái tạo, xử lý chất thải và kế hoạch hành động giảm phát thải khí nhà kính. Những nỗ lực này từng bước định hình Đà Nẵng như một trung tâm đô thị bền vững của miền Trung và cả nước.

Để hiện thực hóa tầm nhìn này, Đà Nẵng xác định tài chính xanh là trụ cột chiến lược, giữ vai trò then chốt trong phát triển kinh tế xanh và bền vững. Thành phố đặt mục tiêu huy động hiệu quả dòng vốn xanh thông qua hợp tác với các định chế tài chính, tổ chức phát triển quốc tế và khu vực tư nhân, tập trung ưu tiên cho các dự án hạ tầng giao thông công cộng, năng lượng tái tạo, quản lý chất thải và mở rộng không gian xanh đô thị.

Đà Nẵng có nhiều lợi thế đặc biệt để trở thành trung tâm tài chính xanh. Ảnh: Lan Anh. 

Song song với đó, Đà Nẵng chủ động học hỏi kinh nghiệm từ các trung tâm tài chính quốc tế để xây dựng cơ chế và mô hình phù hợp, hướng tới trở thành “điểm kết nối tài chính xanh” của khu vực. Kế hoạch này gắn liền với việc phát triển khu kinh tế, khu thương mại tự do, khu công nghệ cao theo tiêu chí xanh, nhằm tạo môi trường đầu tư hấp dẫn, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và thương mại bền vững. Chính quyền thành phố cũng cam kết duy trì môi trường đầu tư minh bạch, thuận lợi và dành chính sách ưu tiên cho các dự án xanh. Mục tiêu dài hạn là đưa Đà Nẵng trở thành trung tâm hội tụ dòng vốn, công nghệ và sáng kiến phát triển bền vững của miền Trung và cả nước.

Bên cạnh định hướng chiến lược, Đà Nẵng còn được hưởng lợi từ bối cảnh chính sách quốc gia. Theo TS. Trần Long, Phó Tổng Giám đốc BIDV, năm 2025 đánh dấu bước ngoặt trong việc hoàn thiện thể chế và chính sách tài chính xanh tại Việt Nam. Cụ thể, Quyết định 21 của Thủ tướng ban hành bộ tiêu chí môi trường cho 45 lĩnh vực thuộc 7 ngành, tạo cơ sở cho việc phân loại tín dụng xanh và phát hành trái phiếu xanh. Cùng với đó, Nghị định 119 hoàn thiện khung pháp lý cho thị trường carbon, quy định cơ chế kiểm kê, phân bổ hạn ngạch và phương thức giao dịch. Đặc biệt, Nghị quyết 198 về phát triển kinh tế tư nhân kết hợp chính sách hỗ trợ lãi suất 2% mở ra điều kiện thuận lợi để thu hút dòng vốn vào các lĩnh vực xanh, sạch và bền vững.

Những chính sách này được xem là ‘bệ phóng’ quan trọng giúp Đà Nẵng triển khai mô hình Trung tâm tài chính quốc tế (IFC) và phát triển khu thương mại tự do xanh, góp phần tạo dựng bản sắc riêng trên bản đồ tài chính khu vực, đồng thời đóng góp thiết thực vào chiến lược phát triển bền vững quốc gia.

Giải bài toán vốn cho Đà Nẵng xanh

Tuy nhiên, đi kèm với cơ hội là thách thức về nguồn vốn. Theo TS. Trần Long, để đạt được các mục tiêu phát triển bền vững, Việt Nam cần đầu tư khoảng 11% GDP mỗi năm trong giai đoạn 2021–2030, trong khi thực tế 5 năm qua mới chỉ đạt khoảng 3% GDP. Điều này đồng nghĩa với việc nền kinh tế đang thiếu hụt hàng chục tỷ USD mỗi năm cho ứng phó biến đổi khí hậu và chuyển đổi xanh.

Trước bài toán này, các chuyên gia nhấn mạnh, tài chính phát triển đóng vai trò như một “nguồn vốn mồi”, giúp mở rộng quy mô và đa dạng hóa nguồn lực cho các dự án chuyển đổi, đặc biệt ở những lĩnh vực mà thị trường tài chính truyền thống còn dè dặt do lo ngại rủi ro và lợi nhuận.

Để giải quyết vấn đề này, Việt Nam nói chung và Đà Nẵng nói riêng cần tập trung vào ba nhóm giải pháp trọng tâm. Thứ nhất, huy động hiệu quả nguồn lực quốc tế thông qua việc phát huy vai trò của các định chế tài chính đa phương, triển khai công cụ chia sẻ rủi ro và mô hình tài chính kết hợp. Thứ hai, phát triển thị trường vốn xanh trong nước cũng như tại Đà Nẵng, coi đây là bước đi chiến lược đòi hỏi mục tiêu rõ ràng, kế hoạch cụ thể và sự kiên định trong thực thi. Cuối cùng, nâng cao năng lực hấp thụ vốn bằng cách cải cách thủ tục hành chính, minh bạch thông tin, áp dụng tiêu chuẩn quốc tế về quản trị rủi ro và phát triển nguồn nhân lực tài chính chuyên sâu.

Đà Nẵng xác định tài chính xanh là trụ cột chiến lược, giữ vai trò then chốt trong phát triển kinh tế xanh và bền vững. Ảnh: Internet.

Đại diện Viện Tăng trưởng Xanh Toàn cầu (GGGI) cũng đánh giá Đà Nẵng sở hữu lợi thế chiến lược để trở thành trung tâm tài chính xanh khu vực nhờ khả năng kết nối nguồn vốn quốc tế và công nghệ khí hậu từ các nước Đông Á, đặc biệt là Hàn Quốc và Nhật Bản. Theo đại diện GGGI, một Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) tại Đà Nẵng không chỉ đóng vai trò thu hút tài chính cho các dự án xanh mà còn tạo ra các dự án khả thi đủ sức hấp dẫn nhà đầu tư, hình thành “chuỗi dự án xanh” và từng bước định vị Việt Nam như một trung tâm phát triển dự án xanh của khu vực.

Để hiện thực hóa tầm nhìn này, GGGI đề xuất bốn ưu tiên chiến lược cho Đà Nẵng gồm xây dựng thương hiệu IFC Đà Nẵng với bản sắc riêng, thu hút nhân tài toàn cầu thông qua môi trường mở, đảm bảo quy trình dòng vốn minh bạch, ổn định và tập trung phát triển các lĩnh vực thế mạnh như năng lượng tái tạo, logistics, đô thị thông minh và hạ tầng xanh.

Như vậy, với khung chính sách thuận lợi, chiến lược rõ ràng và sự đồng hành của các định chế tài chính trong và ngoài nước, Đà Nẵng đang hội tụ đầy đủ điều kiện để trở thành trung tâm tài chính xanh hàng đầu khu vực.

Thành phố không chỉ đóng vai trò cửa ngõ kết nối dòng vốn và công nghệ xanh, mà còn góp phần định hình vị thế của Việt Nam trên bản đồ phát triển bền vững toàn cầu. Đây không chỉ là bước tiến quan trọng đối với Đà Nẵng mà còn là động lực thúc đẩy tăng trưởng xanh cho khu vực miền Trung và cả nước trong tương lai.