Giá cát thị trường nhảy múa, chủ mỏ khẳng định không tăng

2 nhiều giờ trước kia 3

ARTICLE AD BOX

Cát chất đầy bãi, người dân mua không được

Ghi nhận từ xã Quảng Phú (huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông), nhiều hộ dân đang xây dựng nhà cửa phản ánh, giá cát tăng đột biến trong vòng một tuần qua, từ mức 300.000–500.000 đồng/m3 lên tới 700.000–1.400.000 đồng/m3 tùy loại. Tuy nhiên, nghịch lý là tại các bãi cát, chủ mỏ khẳng định giá không đổi.

Gia đình bà H’Dim DKruế, thôn Phú Xuân, xã Quảng Phú, huyện Krông Nô được hỗ trợ xây nhà mới sau khi xóa nhà tạm. Thế nhưng việc giá cát xây dựng tăng gấp đôi đã khiến công trình lâm vào khó khăn.

“Giá cát xây lên đến 700.000 đồng/m3, cát tô 900.000 đồng/m3 mà hỏi mua thì họ không bán, dù ngoài bãi vẫn còn rất nhiều cát”, bà H’Dim bức xúc. Tình trạng tương tự cũng xảy ra với nhiều hộ dân khác trong xã. “Mấy hôm nay trời mưa, nhà đang sửa dở dang mà không mua được cát. Giá thì cao, mà ra bãi thì nhiều nơi đóng cửa hoặc từ chối bán”, một người dân khác chia sẻ.

Chủ mỏ bảo không tăng, đại lý báo giá… gấp ba

Trước phản ánh của người dân, phóng viên đã tiếp cận một số chủ mỏ cát tại thôn 2, xã Quảng Phú. Hầu hết đều khẳng định: “Giá cát tại bãi vẫn giữ nguyên, chỉ dao động 220.000 – 250.000 đồng/m3”. Tuy nhiên, khi ngỏ ý muốn mua vài xe, các chủ mỏ đều từ chối với lý do “hết hàng” mặc dù lượng cát còn khá lớn tại bãi, một người đại diện giải thích: “Cát còn đó nhưng chỉ bán cho dân quanh vùng. Hiện tàu bè không đăng kiểm được nên không hút thêm được cát”.

Ngược lại, khi liên hệ với các cửa hàng vật liệu xây dựng ở xã Quảng Sơn (huyện Đắk Glong), cách mỏ khoảng 40km, mức giá được báo là 1.200.000 – 1.400.000 đồng/m3. Chủ một cửa hàng cho hay: “Chúng tôi nhập từ bãi đã 700.000 – 800.000 đồng/m3, cộng chi phí vận chuyển, bốc dỡ nên bán ra phải trên 1 triệu đồng. Với giá này, tôi không xuất hóa đơn được”.

Lý giải nguyên nhân khiến giá cát tăng đột biến và thị trường rơi vào tình trạng khan hiếm giả tạo, đại diện lãnh đạo xã Quảng Phú, huyện Krông Nô cho biết, hiện tượng tăng giá là có thật. Địa phương đã nắm được giá tại bãi đã tăng ít nhất gấp đôi trong vòng một tuần qua. Tuy nhiên, các chủ mỏ đều khẳng định giá không đổi.

Họ bán "cầm chừng là vì có thông tin các lực lượng chức năng đang kiểm tra hoạt động khai thác cát, nên nhiều nơi đang 'né' bằng cách hạn chế bán ra, đối phó với kiểm tra” - vị lãnh đạo này thông tin thêm.

Vẫn theo lãnh đạo xã Quảng Phú, việc các chủ mỏ dựng rào, mở đường phụ để xe cát né trạm cân, camera giám sát cũng là vấn đề nhức nhối. “Người dân khổ, mà Nhà nước thì thất thu ngân sách” - vị này nói thêm.

Xử lý nghiêm nếu không chấp hành

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đắk Nông, dù hệ thống camera giám sát sản lượng đã được lắp đặt từ ngày 25/12/2024, nhiều doanh nghiệp như Xuân Bình, Phú Bình, Quảng Phú, Văn Hồng đã dựng rào che kín tầm nhìn, đồng thời mở đường phụ cách cổng chính 50–100m để xe chở cát đi đường vòng, không qua trạm cân.

Theo ông Võ Văn Minh, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Đắk Nông, để nâng cao hiệu quả, UBND tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan liên quan đồng bộ xử lý vi phạm. Theo đó, UBND huyện Krông Nô phối hợp Sở Xây dựng kiểm tra doanh nghiệp tự ý mở đường từ bãi cát ra quốc lộ 28 và các đường liên xã, tránh camera giám sát. Rà soát việc sử dụng đất tại bến bãi, xử lý chuyển đổi mục đích, lấn chiếm đất ngoài phạm vi cấp phép.

Giao Công an tỉnh tăng cường kiểm tra, xử lý hành vi vận chuyển, kinh doanh cát không hóa đơn chứng từ, làm rõ lý do né tránh giám sát bằng mở lối đi riêng, vận chuyển ngoài luồng. Chi Cục Quản lý thị trường được đề nghị thanh tra tiêu thụ cát tại công trình dân dụng, đảm bảo nguồn gốc, chứng từ hợp lệ.

Ngành thuế được yêu cầu duy trì tổ liên ngành chống thất thu ngân sách, tập trung thu thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường trong hoạt động khoáng sản. Từ ngày 1/7/2025, Luật Địa chất và Khoáng sản sẽ chính thức có hiệu lực, yêu cầu tất cả mỏ khoáng sản phải kết nối dữ liệu giám sát trực tuyến, nhằm minh bạch sản lượng và ngăn chặn thất thoát tài nguyên.

Đọc toàn bộ bài viết